رسیدگی به دادخواهی ۴۲۴ نفر از هموطنان در پرونده بیماران تالاسمی

به گزارش خبرنگار قضایی ایرنا، جلسه دادگاه شعبه ۵۵ حقوقی - امور بین‌الملل با موضوع رسیدگی به دادخواهی «بیماران تالاسمی ایران» علیه دولت و مقامات ایالات متحده آمریکا امروز سه شنبه (۱۸ اردیبهشت) به ریاست قاضی حسین‌زاده در مجتمع قضایی امام خمینی (ره) برگزار شد.

قاضی حسین زاده در ابتدای این جلسه دادگاه گفت: جلسه دادگاه ویژه رسیدگی به دعاوی بین الملل دادگستری کل استان تهران، بواسطه دادخواهی بیماران تالاسمی به طرفیت دولت آمریکا و سردمداران وقت و کنونی این دولت از باب تحریم‌های ناعادلانه، غیرقانونی و ظالمانه علیه اتباع ایرانی دارای بیماری تالاسمی تشکیل شده است. 

وی افزود: پرونده کلاسه حاضر مشتمل بر ۴ پرونده با دادخواهی ۴۲۴ نفر از هموطنان و اتباع ایرانی، شامل ۲۸ کودک بیمار تالاسمی و ۳۳۹ آسیب دیده و بیمار بزرگسال تالاسمی و ۵۷ نفر از وراث فوت شدگان این بیماری است. 

قاضی گفت: نکته مهمی که باید مدنظر قرار گیرد، حسب گزارش مدیر دفتر دادگاه ابلاغیه حضور در جلسه دادرسی را برای خواندگان به آمریکا ارسال شده و نسخه‌هایی از این ابلاغیه واصل شده است، لذا خواندگان به این جلسه قانونا دعوت شده و از تشکیل این جلسه مطلع هستند. 

وی افزود: دادگاه حقوقی تهران بر اساس قانون صلاحیت محاکم دادگستری ایران، صلاحیت رسیدگی به این پرونده را دارد. 

قاضی بیان کرد: موضوع اصلی پرونده حاضر از باب درخواست مطالبه خسارت مادی و معنوی و تنبیهی از باب تحریم‌هایی که توسط امریکا مستقیما و یا غیرمستقیم علیه اتباع ایرانی اعمال و منجر به نرسیدن داروهای بیماران خاص از جمله بیماران تالاسمی شده، مطرح شده است.

وی گفت: دادگاه حقوقی تهران با توجه به قانون الزام دولت برای پیگیری جبران خسارت‌های ناشی از جنایت‌های امریکا علیه اتباع ایرانی تشکیل جلسه داده است.

رضوی فرد، وکیل بیماران تالاسمی در جایگاه قرار گرفت و گفت: بیماران تالاسمی در ایران مانند دیگر بیماران تالاسمی در جهان نیازمند مصرف داروهای خاص هستند تا میزان رسوب آهن در بدن خود را کنترل کنند و در صورت عدم استفاده این داروها، بیماران در بازه زمانی کمی دچار بیماری‌های ثانویه می‌شوند و چه بسا در مدت کوتاهی جان خود را از دست می‌دهند. 

وی ادامه داد: آمریکا به طور مستقیم و غیر مستقیم و برخی شرکت‌های دارویی همچون «نوارتیسس» در سوییس که تنها تهیه کننده داروی دسفرال و داروهای حیاتی این بیماری هستند، مشکلات زیادی برای بیماران تالاسمی و موکلان من فراهم کرده‌اند.

این وکیل گفت: امروز با گذشت چندین سال، کمتراز میزان نیاز دارویی دسفرال به دست بیماران رسیده است در صورتی‌که نیاز سالانه بیماران در کشور ۵ میلیون ویال برآورد شده است. به‌دنبال تحریم ایران، شرکت‌های دارویی خارجی از ایران رفتند و تامین دارو برای بیماران با مشکلاتی مواجه شده است.

وی گفت: از دیگر مشکلات بیماران، واردات داروهای سمی و تقلبی بوده است، همکارانم در انجمن تالاسمی در دام داروهای تقلبی افتادند و این داروها آسیب‌های جدی به موکلان من زده است.

فوت ۷۵۰ بیمار تالاسمی؛ اعمال تحریم‌های دارویی ۱۰ سال از عمر بیماران تالاسمی کاسته است

در این جلسه دادگاه متن دادخواست قرائت شد که در آن آمده است: بیماران تالاسمی ایران همچون سایر بیماران تالاسمی در سراسر جهان، نیازمند مصرف مادام العمر داروهای آهن‌زدا به دلیل استفاده مداوم از فرآورده‌های خونی هستند تا از این طریق بتوانند میزان رسوب آهن بدن خود را کنترل و از ماهیت سمی آن در بلندمدت جلوگیری کنند.

در صورت عدم استفاده از این داروهای آهن‌زدا، بیماران در بازه زمانی کمی با توجه به فیزیولوژی بدن خود مبتلا به بیماری‌های ثانویه می‌شوند و چه بسا در مدت کوتاهی جان خود را از دست می‌دهند، اما در صورتی که مراقبت‌های لازم و امکانات پزشکی از جمله، استفاده از داروهای آهن‌زدا و تزریق خون در زمان مناسب خود تحت نظر پزشک انجام شود، این افراد قادر هستند مانند یک انسان معمولی یک عمر زندگی استاندارد داشته باشند.

می توان نشانه‌های پیامد بالا رفتن میزان رسوب آهن را در آزمایشات ۷۵۰ بیمار تالاسمی مشاهده کرد که در ۴ سال اخیر در کشورمان به دلیل کمبودهای دارویی ناشی از تحریم‌های دارویی جان خود را از دست داده اند، از دست رفتن جان این بیماران به عنوان اثر پنهان این وضعیت وخیم انسانی قلمداد می‌شود. در همین راستا، متخصصان معتقد به کاهش ۱۰ ساله طول عمر بیماران تالاسمی ایرانی به دلیل قرار گرفتن در شرایط نبود دارو در زمان اعمال تحریم‌های دارویی هستند.

فوت ۷۵۰ بیمار تالاسمی و خطر مرگ زودرس ۲۳ هزار نفر دیگر از این بیماران در این شرایط ناگواری که تحریم‌های دارویی و تجهیزات پزشکی، وضعیت زندگی را برای آن‌ها وخیم کرده و باعث عدم دسترسی این بیماران به داروهای اصلی خود شده است، علاوه بر افزایش میزان آسیب دیدگی این بیماران حاکی از نابرابری و نقض فاحش حقوق بشر است.

اقدامات غیرانسانی مقامات و دولت آمریکا از جمله اشخاص حقیقی و حقوقی (وزارتخانه‌ها و ...) سبب ایراد آلام و رنج‌های متعدد به بیماران تالاسمی و خانواده‌های آن‌ها و ایرداد خسارت‌های مادی و معنوی به خواهان‌های دعوی شده است.

آن‌ها نه تنها در طی سال‌های متمادی بلکه همزمان با همه گیری بیماری کووید ۱۹ که تمام جهان در حال مبارزه با این بیماری بودند با جلوگیری از مبادلات ارزی و خدمات بانکی مشکلات صدور، حمل و نقل بیمه، عدم واردات اولیه، عدم فروش و عرضه مواد مؤثره و اولیه دارویی به شرکت‌های دارویی ایرانی دست به این اقدامات ‎سازمان یافته می‌زنند؛ و حتی ترس شرکت‌ها و کارخانه‌های دارویی و بانک‌های بین المللی در مراودات خود با ایران از اعمال مجازات‌های غیرقانونی آمریکا خود دلیل دیگری بر این اقدامات غیرانسانی است.

عدم همکاری و یا قطع ارتباط این شرکت‌ها با عرضه تجهیزات پزشکی یا داروهای ضروری این بیماران از زمان تحریم‌های ثانویه تا امروز صدمات و خسارات جبران ناپذیری را به جامعه بیماران تالاسمی در ایران وارد کرده است که مرگ ۷۵۰ نفر از بیماران و رنج خانواده‌های آنان از آغاز تحریم‌های یکجانبه آمریکا به صورت روزانه و مستمر دلیلی بر این مدعاست.

برای مثال شرکت داروئی نوارتیس در کشور سوئیس که ارائه دهنده داروهای اصلی مورد نیاز بیماران تالاسمی یعنی داروهای دسفرال و جیدنیو است در مکاتبات خود با انجمن حمایت از بیماران تالاسمی ایران از تغییر نوع همکاری خود صحبت کرده و یا شرکت دارویی روکت در فرانسه که ارائه دهنده ماده اولیه داروهای مورد نیاز بیماران تالاسمی است بر اساس ایمیلی که به یکی از شرکت‌های ایرانی ارسال کرده، از ادامه همکاری با ایران امتناع ورزیده است.

اعمال تحریم‌های غیرقانونی و غیرمشروع علیه بیماران مصداق تروریسم است

فقدان این داروها در اثر تحریم دلالت بر ظلم بی بدیل مقامات آمریکایی دارد که با اعمال تحریم‌های غیرقانونی و غیرمشروع مرتکب تروریسم اقتصادی عصر مردن شده‌اند. بربریت تحریم‌های بی‌منطق آمریکا تا ایجاد ممانعت از دسترسی به اقلام بشر دوستانه از جمله مواد غذایی و تجهیزات پزشکی که برای زندگی مردم حیاتی و ضروری هستند تا پمپ‌های تزریق داروی دسفرو کسامین که رایج‌ترین نوع و برند آن برای بیماران تالاسمی دسفرال نوارتیس سوئیس محسوب می‌شود و برای کاهش میزان رسوب آهن در کودکان زنان و مردمان مبتلا به تالاسمی به‌کار می‌رود، گسترش یافته است..

اعمال این تحریم‌ها اثرات مستقیم و غیر مستقیم زیادی در بیماران مبتلا به بیماری‌های خاص یا نادر به‌ویژه بیماران تالاسمی با خود به همراه داشته است که این بیماران با داشتن جامعه آماری بالایی از مبتلایان، یکی از مهمترین قربانیان تحریم‌ها به شمار می‌روند، از جمله این اثرات اشاره به مصرف بیماران تالاسمی از داروهای تولید داخل است که به دلیل عدم مواد اولیه مؤثر که پیشتر از شرکت‌های خارجی دریافت می‌کردند، منجر به واکنش‌های دارویی و حتی در مواردی مرگ این عزیزان شده است.

اینکه حق بر سلامتی که حق همه افراد بشری و مهمترین آن افراد بیماران تالاسمی هستند، از طرف مجامع بین المللی و در کشور ما مورد توجه قرار نمی‌گیرد و در فرآیند مفهوم دهکده‌ای جهانی این بیماران مورد غفلت واقع شده اند همچنین دور شدن از آرمان برنامه توسعه سازمان ملل متحد که مبارزه با بیماری‌ها یکی از اهداف آن است در کشور ما توسط مجامع بین المللی به حاشیه رانده شده است.

اینکه تحریم‌های بی رحمانه آمریکا بیماران تالاسمی را از دسترسی به مراقبت‌های بهداشتی، دارو و تجهزات پزشکی محروم کرده است. بیماران تالاسمی در ایران در مقابل تقاضای تأمین دارو، مواد اولیه، لوازم پزشکی این بیماران، که طیف وسیعی از آن‌ها کودکان و جوانان هستند با عدم همکاری طرفین خارجی خود به دلیل اعمال مجازات‌های غیر قانونی توسط آمریکا به ویژه در مورد خدمات بانکی، واردات دارو و تجهیزات پزشکی روبه‌رو می‌شوند و این امر منجر به کمبودهای فراوان در این زمینه شده است.

اینکه تمام بیماران تالاسمی به دلیل نرسیدن داروهای مورد نیاز خود دچار جراحات، آسیب‌های جسمی و روحی مادام العمر شده‌اند و کودکان بیمار هم با بیشترین میزان آسیب در معرض خطر مرگ هستند. مضاف بر اینکه خانواده‌های این بیماران با آسیب‌های روحی و روانی بسیاری روبه‌رو می‌شوند.

چنین وضعیتی که می‌توان آن را از لحاظ سیستماتیک و سازمان یافته بودن نوعی جنایت علیه بشریت تلقی کرد از ماه می ۲۰۱۸ برابر با اردیبهشت ۱۳۹۷ توسط آمریکا و متحدانش آغاز شد.

همزمان با خروج آمریکا از برجام (برنامه جامع اقدام مشترک) دور جدید تحریم‌های یک‌جانبه آمریکا علیه ایران آغاز شد و این بار با شدت بیشتری مردم ایران را مورد اهداف ظالمانه خود قرار داده است. هر یک از بیماران تالاسمی و ده‌ها هزار نفر دیگر در ایران امروزه از عدم دسترسی به داروهای آهن‌زدا رنج می‌برند که با تحمیل تحریم‌های «فشار حداکثری» از طریق دفتر کنترل سرمایه‌های خارجی (OFAC) و بدون مقررات کافی برای دسترسی به کالاهای بشر دوستانه است.

این تحریم‌ها که در مخالفت صریح با نص قوانین مورد پذیرش جامعه بین المللی است، با هدف قرار دادن اجتماع بیماران خاص و به طور ویژه بیماران تالاسمی در ایران اعمال می‌شود.

برهمین اساس نمی‌توان آن‌ها را جزو اموری ناخواسته و یا بر سر اتفاق دانست این شرایط فاجعه باری است که تحریم‌ها برای بیماران تالاسمی به وجود آورده است و بیان ادعایی است بر مشخص نمودن ابعاد این جنایت و فاجعه انسانی، این تک روی‌ها و هنجارشکنی‌های خونخوارانه جز با دادرسی عادلانه و در محضر دادگاه عدل و با وفاداری با حاکمیت قانون متوقف نخواهد شد.

اقدام مقامات و دولت آمریکا موجب ایراد خسارات مادی و معنوی به بیماران و اطرافیان ایشان شده و در نتیجه حقوق این افراد بر اساس موازین حقوق اساسی، حقوق مدنی و حقوق بشر نقض شده و موجب تحمیل رنج و درد غیر ضروری، مشکلات روحی عمیق و خسارات فراوان مادی و مالی بر آنان شده است.

انجمن حمایت از بیماران تالاسمی همواره به سهم خود برای کمک به این بیماران در عرصه داخلی و بین المللی تلاش‌های بسیار زیادی انجام داده است. مضاف بر اینکه مقررات موجود در اسناد بین المللی حق بر سلامت را به عنوان یکی از حقوق بنیادین بشر به رسمیت شناخته است و در اسناد داخلی کشور ایران و بسیاری از کشورهای دیگر این حق جزو قوانین و به رسمیت شناخته شده است؛ لذا با توجه به تحریم‌های ظالمانه و غیرانسانی و وضعیت اسفبار و مرگ تدریجی بیماران تالاسمی در کشورمان که نتیجه نقض آشکار اصول بنیادین و قواعد آمره حقوق بین الملل توسط ایالات متحده است، جهت حمایت از ۲۳ هزار بیمار تالاسمی در معرض خطر مرگ و پیشگیری از آسیب‌های پیش‌روی این عزیزان که قطعاً استمرار و تشدید تحریم‌های دارویی این بیماران می‌تواند پیامدهای زیانباری را برای آن‌ها و حتی خانواده هایشان رقم بزند و همچنین برای ارتقا درمان بیماران تالاسمی رسیدگی قضایی را مطالبه داریم.

به گزارش ایرنا، بر اساس آمار وزارت بهداشت، حدود ۱۹ هزار بیمار در سامانه تالاسمی کشور ثبت‌شده‌اند که ۱۵ هزار و ۵۰۰ نفر از این تعداد جزو «تالاسمی ماژور» هستند. همچنین ۲ هزار و ۸۰۰ نفر جزو بیماران «اینترمدیا» و یک هزار بیمار نیز جزو «سیکل‌سل» و سایر اختلالات هموگلوبینوپاتی هستند.

اگرچه بخشی از داروهای مورد نیاز بیماران مبتلا به تالاسمی از محل تولید داخل تامین می شود اما بخشی از این داروها نیز وابسته به واردات است؛ موضوعی که به دلیل تحریم‌های آمریکا علیه مردم ایران تامین آن در سال های اخیر با مشکل روبرو شده است.

سیدحیدر محمدی رئیس سازمان غذا و دارو در این باره به خبرنگار ایرنا گفته است:‌ برخی از شرکت‌های خارجی به بهانه تحریم از فروش دارو به ایران ممانعت می‌کنند، که دلیل برخی کمبودهای مقطعی در داروهای وارداتی همین محدودیت‌های بین‌المللی است.

به گفته وی، در سال ۱۴۰۲ نسبت به سال ۱۴۰۱ میزان داروهای وارداتی بیماران تالاسمی افزایش چشمگیری داشت که با تلاش بانک مرکزی و تامین ارز تامین دارو نیز انجام شد؛ امسال نیز امیدواریم که با کمک بانک مرکزی و تامین ارز مورد نیاز داروی این بیماران را تامین کنیم.